از امام جواد«عليه السلام»نقل شده که فرمودند:
1. «… و ارحموا ضعفاءکم، واطلبوا من اللَّه الرحمة بالرحمة فيهم»[1]؛به ضعيفان خود ترحّم کنيد و به توسط ترحم بر آنان از خداوند طلب رحمت بر خودتان نماييد.
2 . «العامل بالظلم و المعين عليه و الراضي به شرکاء»[2]؛عمل کننده به ظلم و کمککار بر ظلم و راضي به ظلم همگي در آن شريکند.
3 . «من استغني باللَّه افتقر الناس اليه، و من اتقي اللَّه أحبّه الناس»[3]؛ هر کس به خدا از ديگران بي نيازي جويد مردم به او محتاج خواهند شد. و هر کس از خدا بترسد خداوند او را محبوب مردم ميگرداند.
4 . «الجمال في اللسان و الکمال في العقل»[4]؛ زيبايي در زبان، و کمال در عقل است.
5 . «الشريف کلّ الشريف من شرّفه علمه، و السؤدد کلّ السؤدد لمن اتّقي اللَّه ربّه»[5]؛شريف، شريف کامل کسي است که عملش او را به شرافت رسانده است. و بزرگواري، تمام بزرگواري براي کسي است که از خداوند، پروردگارش تقوا داشته باشد.
6 . «موت الانسان بالذنوب اکبر من موته بالأجل، و حياته بالبرّ اکبر من حياته بالعمر»؛[6]مرگ انسان به گناهان بيشتر است از مرگش به اجل، و حيات انسان به نيکي کردن بيشتر است از حيات او به عمر.
7 . «لو سکت الجاهل مااختلف الناس»[7]؛اگرجاهل سکوت ميکرد مردم اختلاف نداشتند.
8 . «… و من وعظ اخاه سرّاً فقد زانه، و من وعظه علانية فقد شأنه»[8]؛… و هر کس برادرش را مخفيانه موعظه کند او را زينت داده، و هر کس او را در ملأ عام موعظه کند او را خوار کرده است .
9 . «القصد الي اللَّه بالقلوب ابلغ من اثبات الجوارح بالأعمال»[9]؛ توجه به خدا به قلبها رساتر است از اثبات جوارح با اعمال.
10. «العفاف زينة الفقر، و الشکر زينة الغني، و الصبر زينة البلاء، و التواضع زينة الحسب، و الفصاحة زينة الکلام، و الحفظ زينة الرواية، و خفض الجناح زينة العلم، و حسن الأدب زينة العقل، و بسط الوجه زينة الکرم، و ترک المنّ زينة المعروف، و الخشوع زينة الصلاة، و التنفّل زينة القناعة، و ترک مالايعني زينة الورع»[10]؛عفاف زينت فقر، و شکر زينت بي نيازي، و صبر زينت بلا، و تواضع زينت مقام، و فصاحت زينت کلام، و حفظ زينت روايت، و کوچکي کردن زينت علم، و حسن ادب زينت عقل، و گشادهرويي زينت کرم، و ترک منّت زينت معروف، و خشوع زينت نماز، و طلب و گرفتن زينت قناعت، و رها کردن آنچه فايده ندارد زينت ورع است .
11 . «يوم العدل علي الظالم اشدّ من يوم الجور علي المظلوم»[11]؛ روز عدالت بر ظالم شديدتر است از روز جور و ستم بر مظلوم.
12 . «اربع خصال تعين المرء علي العمل: الصحة و الغني و العلم و التوفيق»[12]؛ چهار خصلت است که انسان را بر عمل کمک ميکند: صحت و بي نيازي، علم و توفيق.
13. «انّ للَّه عباداً يخصّهم بدوام النعم فلاتزال فيهم مابذلوا لها، فاذا منعوها نزعها عنهم و حوّلها الي غيرهم»[13]؛ همانا براي خداوند بندگاني است که به طور خصوص به آنها دائماً نعمت ميدهد. اين نعمت دائماً در ميان آنها است مادامي که به خاطر آن بذل و بخشش کنند، پس هر گاه از آن منع کردند خداوند آن نعمت را از آنان منع کرده و به ديگران ميدهد.
14. «کفر النعمة داعية المقت، و من جازاک بالشکر فقد اعطاک اکثر ممّا أخذ منک»[14]؛ کفران نعمت موجب غضب است. و هر کس تو را به تشکر پاداش دهد به طور حتم بيش از آنچه از تو اخذ نموده به تو عطا کرده است.
15 . «من انقطع الي غير اللَّه وکّله اللَّه اليه، و من عمل علي غير علم افسد اکثر ممّا يصلح»[15]؛هر کس اميد به غير خدا ببندد خداوند او را به همان خواهد سپرد و هر کس بدون علم عمل کند بيش از آنچه اصلاح ميکند افساد خواهد کرد.
[1] . الفصول المهمة، ص 261.
[2] . نور الابصار، ص 148.
[3] . همان، ص 220.
[4] . الفصول المهمة، ص 255؛ نور الابصار، ص 220.
.[5] الفصول المهمة، ص 257؛ نور الابصار، ص 231.
[6] . نور الابصار، ص 221.
[7] . الفصول المهمة، ص 256؛ نور الابصار، ص 221.
[8] . همان، ص 257؛ نور الابصار، ص 221.
[9]. الفصول المهمة، ص 254.
[10] . الفصول المهمة، ص 255.
[11] . همان، ص 256.
[12] . همان، ص 255.
[13] . همان.
[14] . الفصول المهمة، ص 257؛ نور الابصار، ص 221.
[15]. الفصول المهمة، ص 254.
