با نگاهی گذرا در روایات اهل بیت (علیهم السلام) می یابیم که همۀ اَهل بیت(علیهم السلام)؛نور واحد و امانت الهی در میان خلق بوده اند[1]، امّا گویا در این میان صدّیقه طاهره (علیهاالسلام) از ویژگی خاصی برخوردار بوده و آن حضرت امانت ویژۀ خداوند متعال بوده اند که ما این مطلب را با استفادۀ از روایات در سه مرحله بیان می کنیم:
1.نور فاطمه در بهشت امانت الهی بود.
در روایتی سلمان می گوید:عماربه من گفت:…فاطمه(علیها السلام)به علی (علیه السلام) عرض کرد:(ای ابوالحسن ، بدان که خداوند متعال نور مرا خلق نمود وآن نور پیوسته مشغول تسبیح حقّ جلّ جلالَُه بود،سپس آن نور را در یکی از درختان بهشتی به امانت سپرد که آن درخت نور افشانی نمود .
هنگامی که پدرم داخل بهشت شد ،خداوند متعال به وی وحی واِلهام نمود که :آن میوه را از آن درخت بچین و در دهانت بگردان،و او چنان کرد. به این ترتیب خداوند مرا در صُلب پدرم (صلی الله علیه و اله)به ودیعت نهاد و وی نیز این ودیعه را به خدیجه دختر خُوَیلِد سپرد ،تا این که من از ایشان متولّد شدم ،ومن از آن نور هستم…).[2]
2. سفارش پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله)در شب عروسی فاطمه (علیها السلام)به امیرالمومنین(علیه السلام).
پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله وسلم)درشب زفاف آن حضرت دست فاطمه را در دست علی گذارده و فرمودند:ای ابوالحسن!این ودیعۀ خداوند و ودیعۀ رسول او در نزد توست .خدا را در نظرداشته باش و نیز علاقه مرا در مورد او در نظر[3] داشته باش!
3-سفارش پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله و سلم) به امام علی(علیه السلام) در آخرین روزهای حیات شریفشان.
پیامبر (صلی الله علیه و اله وسلم) به ام سلمه فرمودند کنار در بایست و نگذارکسی وارد خانه شود آنگاه علی(علیه السلام)را فرا خواند، پیامبر (صلی الله علیه واله وسلم) درحالی که در یک دست، دست علی (ع)و در دست دیگر دست فاطمه (س)راگرفته بودند دست زهرا(س)را برای مدتی طولانی برروی سینه خود قرار دادند ،سپس حضرت
خواستند سخن بگویند که بغض گلوی آن حضرت را گرفت و اشک از چشمان مبارکش جاری گشت و نتوانست صحبت نمایند،فاطمه با دیدن این صحنه منقلب گردید و به سختی گریست…بعد از مدتی پیامبر (صلی الله علیه وآله) دست فاطمه را در دستان علی قرار داده فرمودند:(یا اباالحسن هذه والله ودیعة الله و ودیعة رسوله محمد عندک فاحفظ الله واحفظنی فیها؛ای علی فاطمه به خدا قسم امانت الهی و امانت رسول او در نزد توست با حفظ او خدا و رسولش را حفظ نما).[4]
4-سخنان امام علی(ع) به هنگام خاکسپاری زهرا(س)
امام علی (علیه السلام) با اینکه کوهی از صبر و استقامت بودند اما در فراق زهرای مرضیّه تاب و توانش به سر آمد و با آهی جانکاه خطاب به پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) عرضه داشت :ای رسول خدا!،صبرم از فراق دختر برگزیده ات به سر آمده ، وتوان و استقامتم از دوری سیدۀ زنان عالم از بین رفته ولی در تأسیّ به سنّت تو چنانکه در مصیبت دوری تو که سنگین تر بود صبر کردم ،در این مصیبت نیز صابر خواهم بود ،سپس جمله ای فرمودند:(بلی فی کتاب الله لی أنعم القبول :إنا لله و إنا إلیه راجعون،قَداستَُرجِعَتِ الوََدیعَةُ،و اُخِذَتِ الرَهینَةُ،وَ اُخلِصَتِ الزهراء،فما أقبَحَ الخَضراءُو الغَبراءُ! یا رسول الله )[5]
بله در کتاب خدا است و من به بهترین وجه آنرا می پذیرم ،که ما از خداییم و به سوی او باز میگردیم ای رسول خدا فاطمه امانتی بود که از من گرفته شد(نه اینکه من کوتاهی نموده باشم) .
آنگاه حضرت شدت سختی و مصیبت را این چنین بیان می دارد :چه اندازه آسمان نیلگون و زمین ،که در نزد دیگران زیباست ،نزد من زشت است ، یعنی :تا فاطمه بود ، همه چیز به محبت او نیکو و زیبا مینمود ،ولی بعد از او هیچ چیز در نظرم زیبا نمی آید .
سپس حضرت افزودند :حزن و اندوه من ،ديگر هميشگي است،و شبهايم بدون فاطمه به بيداري به سر مي رود،واندوه فراق او،نه اندوهي است كه از دلم بيرون رود ،بلكه همواره در اين غصه بسر مي برم تا خداوند مرا به خانه اي كه تو اي رسول خدا ،در آن مأوی داري ، اقامت دهد.زخم دل من،زخمي عميق ،واندوه من ،اندوهي است شدّت يافته ،چقدر زود بين من و فاطمه فاصله افتاد!
به خدا شكوه مي برم :)انّما اشكوا بَثي و حُزني إلي الله).
راستی مگر فاطمه همان حوریِّۀ بشری نبود که پیامبر (صلی الله علیه واله) هر زمان مشتاق بوی بهشت می شد ،او را می بوئید و می فرمود هر گاه فاطمه را می بوسم ،بوی درخت طوبی را استشمام می نمود ،مگر وی همان کسی نبود که پدرش فرمود :فداهاأبوها،پدرش به فدایش،مگر او همان بانویی نبود که رضایتش رضایت پیامبر را، و غضبش غضب پیامبر را در پی داشت ،فاطمه مگر مصداق اعلای آیه تطهیر نبود که خداوند متعال او را پاک و مطهّر نموده بود و از تمام ناپاکی ها باز گرفته بود.مگر او سیدۀ زنان عالم از اوّلین تا آخرین آنها نبود که احترام به او و حفظ حریم مقدسش تنها مزد رسالت پیامبری بود که بشریِّت را از ظلمات جهل و نادانی نجات داد و به ساحل نجات رستگاری رساند: (قل لا أسألكم عليه أجرا إلا المودة في القربى)آیا امت آن حضرت مزد رسالتش را ادا نمودند؟
ختم مجرب
مرحوم آیة الله مرعشی نجفی (م1411)از والد معظّم خود ،مرحوم سید محمود مرعشی نقل می کند که : او برای پیدا کردن قبر حضرت زهرا (سلام الله علیها) مشغول ختم مجربی می شود و تا چهل شب آن ذکر را ادامه می دهد ،که در عالم رؤیا حضرت امام باقر یا امام صادق(علیهما السلام)به او می فرمایند :قبر مادرمان به جهت مصالحی که خداوند اراده نموده باید برای همیشه مخفی بماند ، بنابراین به جای آن ،به زیارت کریمۀ اهل بیت ،یعنی فاطمۀ معصومه (علیها السلام)به قم بروید.[9]
1.عن ابی جعفر علیه السلام قال:((…نحن ودیعه الله فی عباده و نحن حرم الله الاکبر.)) کافی ،ج1، ص221.
[2] .بحارالانوار،ج43،ص8،از روایت 11.
2.شجرۀ طوبی ،ج1،ص:250
[4] .بحار الانوار ،ج:22،ص484.الصراط المستقیم:ج2،ص93
1.کافی،ج1،ص459. نهج البلاغه:خطبه 202.
1.امالی شیخ طوسی :ص109.
[7] .صحیح بخاری:کتا ب ا لخمس و کتاب غزوه خیبر،حدبث3035و4156.
2.جامع الاحادیث شیعه،ج3،ص202،بحار الانوار،ج43،ص206،دلائل الامامة،محمدبن جریرالطبری،ص133.
3.کریمه اهل بیت،ص43.
